Wzorce osobowościowe kiedyś i dziś

Wzór osobowościowy w antropologii kultury to nic innego jak model idealny dla danej grupy społecznej. Jest więc punktem odniesienia, odpowiadającym na pytanie „jak postępujemy, kiedy nie wiemy jak postąpić?”. To dlatego w połączeniu z ważnym nazwiskiem łączy się całe grupy pokoleniowe np. pokolenie Jana Pawła II.

Nic chyba tak dynamiczne jak wzorce osobowościowe kobiet nie ewoluowało na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci.

Przeanalizujmy to na podstawie postaw, jakie wpajamy młodemu pokoleniu kobiet. W tym celu posłużyłam się znanymi animowanymi bajkami dla dzieci.

-początek XX wieku (lata 40-60)- przykład: Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Królewna Śnieżka i Siedmiu Krasnoludków. Wzorzec osobowościowy kobiety tamtych czasów to przedstawienie istoty pięknej, delikatnej, efemerycznej. Rolą kobiety są głównie prace w otoczeniu domu, zaś jej rola ogranicza się wyłącznie do dbania o siebie, pięknego wyglądu. Reszta wspiera się na szerokim, męskim ramieniu księcia – wybawcy.  Kobieta jest bierną strażniczką ogniska domowego, nie pracuje, jest odzwierciedleniem tego, przeciwko czemu walczyły feministki. Tego, co dzisiaj uznajemy za typowy przejaw stereotypizacji płciowej.

-lata 80., 90. XX wieku- przykład:  Myszka Miki, Mała Syrenka, Piękna i Bestia. Wzorcem osobowościowym kobiet jest emancypantka: kobieta mająca i wygłaszająca własne zdanie, pracująca, realizująca swoje pasje, odważna. Nadal jednak silnie uzależniona od mężczyzny, na którego zdaje się w trudnościach.

-współczesność- przykład: Mulan, Pocahontas, Hannah Montana. Chętnie odwołujemy się do kobiet silnych, niezależnych, ambitnych. Takich, które same sobie są „sterem, żaglem i okrętem”. Lubimy myśleć o sobie jako o samodzielnych niezależnych, silnych i autonomicznych kobietach.

Ów wzorzec osobowościowy jest o tyle pragmatyczny, że pozwala na dokonanie wyboru spośród pełnej gamy alternatyw. Z równym społecznym przyzwoleniem można bowiem realizować się w domu, jak i w biznesie. Zróżnicowane wzorce osobowościowe pozwalają na odniesienie się do tego, co najbardziej nam odpowiada bez konieczności wyrzekania się samej siebie.